Wie op middelbare leeftijd te dik is, loopt drie keer zoveel risico op het ontwikkelen van de ziekte van Alzheimer als een gezonde leeftijdsgenoot. Wat hiervan de exacte oorzaak is, was vooralsnog niet duidelijk. Onderzoek wijst uit dat hormonen die door vetweefsel worden uitgescheiden de boosdoener kunnen zijn. De inzichten uit dit onderzoek geven nieuwe mogelijkheden tot behandeling van Alzheimer.
Overgewicht wordt doorgaans gemeten met de verhouding tussen het gewicht en het kwadraat van de lichaamslengte (BMI-index). Bij een BMI-index van 30 of hoger wordt gesproken van ernstig overgewicht, of obesitas. Obesitas leidt tot een breed spectrum van hersenklachten, waaronder verlies en verandering van hersenweefsel, kwaliteitsverlies van de bloed-breinbarrière en een hoger risico op dementie.
Eerst te zwaar, dan te licht
Mensen van 60 jaar met een BMI hoger dan 30 hebben gemiddeld genomen drie keer zoveel kans op het ontwikkelen van Alzheimer als gezonde leeftijdsgenoten. Opvallend genoeg is een sterke daling van de BMI na het zestigste levensjaar ook gerelateerd aan Alzheimer. Waarschijnlijk wordt dit sterke afvallen veroorzaakt door beschadiging van hersengebieden zoals het eetregulatiecentrum vanwege het eerdere ernstige overgewicht (zie figuur 1).
Vethormonen
Het risico van overgewicht op Alzheimer is sinds 2003 bekend en al uitgebreid onderzocht. Maar hoe obesitas tot Alzheimer kan leiden, was nog niet bekend. Amanda Kiliaan van het RadboudUMC: “Wie overgewicht heeft, heeft ook meer buikvet. Vooral dit vetweefsel is verantwoordelijk voor de uitscheiding van een grote verscheidenheid aan hormonen die invloed hebben op energiehuishouding, bloeddruk, ontstekingen en groei. De uitscheiding van vethormonen raakt verstoord bij overgewicht, omdat het vetweefsel ‘ziek’ wordt. Het ligt voor de hand om het verband tussen overgewicht en Alzheimer te zoeken bij deze vethormonen.”
Lees meer in het aritkel ‘Hormonen uit lichaamsvet werken Alzheimer in de hand‘ op de website van het RadboudUMC.
