Veel Nederlanders hebben een vaste patatboer. Ik ook. Een bezoekje naar
een andere voelt zelfs een beetje als vreemd gaan. Waardoor ik eens in
de zoveel tijd op dezelfde toonbank in dezelfde toko precies €1.50,-
neerleg voor Neêrlands culinaire ‘hoogstandje’: de frikandel. Vreemd,
want bij de Turk om de hoek betaal ik maar een euro, terwijl ik bij de
bandieten op het station €2,- kwijt ben.Door Thomas Luttikhold
Kwaliteitsverschil, zou je denken. Echter als je weet dat een frikadel bestaat uit 15% varkensvlees, 40% kippenseperatorvlees[1] en een nog nader te bepalen percentage paardenvlees, hoef je er geen econoom voor te zijn om te zien dat deze marges geen euro verschil kunnen opleveren. Waar zit die prijs/waardeverschil eigenlijk?
Als het gaat over de waarde van ons voedsel hebben wij Nederlanders het goed getroffen. We zijn er zelfs wereldkampioen[2] in Wereldkampioen zijn in de waarde van voedsel, hoe werkt dat dan? Nou, er is geen ander land in de wereld dat beter voedsel heeft voor een goedkopere prijs dan wij hier in Nederland. Deze ongekende welvaart heeft zo zijn effecten, want deze rijkdom toont zich in een grote diversiteit.De keuze is reuze en daarom sta ik vaak eerst te stamelen voordat ik bij de patatboer mijn bestelling in verstaanbare woorden heb uitgesproken. Er zijn denk ik überhaupt weinig mensen die dat lukken, want ja er is zoveel keus. Ga ik vandaag voor: een frikandel speciaal, een viandel, een frikandel pinda, een pikanto of toch de normale frikandel?
Elk dubbeltje heeft twee kanten. De rijkdom die wij treffen als ‘wereldkampioen’ heeft ook een keerzijde. Economieles nummer 1 leert ons dat wanneer er iets in overvloed is, de exclusiviteit van het product daalt en daardoor ook de interesse in het product. De waarde van dit desbetreffende product zal uiteindelijk ook dalen. Vraag mensen op straat wat een normaal Nederlands gezin eerder verspilt: een frikandel of een stukje biefstuk? Het resultaat staat denk ik al vast. Het is simpel, de frikandel is een stuk gewoner dan een biefstuk en is wat dat betreft een stuk minder speciaal. Daar kan zelfs geen klodder mayo, een klodder curry en een lepel uitjes tegen op.
De kans dat uiteindelijk de frikandel de gang naar de prullenbak ervaart is een stuk groter dan het stukje biefstuk. Terwijl het nota bene een soort van zelfde product is. Het bevat vlees, er hebben nota bene dieren voor geleefd en er is veel energie in gestopt om het product te produceren. Het heeft alleen een ander prijskaartje, waardoor het per direct een ondankbaarder product is, of we dit nu willen of niet.
Ooit zijn wij begonnen om producten een prijskaartje te geven, zodat alles een financiële waarde heeft. In sommige gevallen, zoals van de frikandel, heeft dit slecht uitgepakt. De reden waarom je op het station 33% meer betaalt dan bij mijn vaste patatboer is de niche. Het is namelijk echt niet het product waarvoor je betaalt, maar het feit dat je snel iets te eten wilt hebben en er praktisch niets anders in de buurt is. De echte waarde van een frikandel zit hem niet in de financiële prijs, maar in het feit dat mensen waarde hechten aan het kopen van een snack. Zoals na een zware werkdag of een goede sportraining. Zo koop ik met plezier om de twee weken een verrimpelde frikandel in een langwerpig bakje met een geruite onderkant in een duf papieren zakje met de opdruk ‘eet smakelijk’. Een ritueel dat mij meer dan €1.50,- waard is. Het staat symbool voor een ‘ultieme’ zondag. Dat uiteindelijk het laatste stukje in de prullenbak belandt, omdat ik vol zat? Och, het was maar €1.50,- en helaas werd de beleving er echt niet anders van.
Dit artikel is ook geplaatst op Joop.nl!
[1] http://www.mora.nl/399/horeca-producten/frikandellen/mmm-frikandel.html
[2] http://nos.nl/artikel/597549-nederland-beste-voedselland.html
